همه ما عبارات «مردان مریخی» و «زنان ونوسی» را شنیده ایم اما آیا زنان و مردان تا این حد با هم متفاوت هستند؟ در حالی که تفاوت های بیولوژیکی زنان و مردان کاملاً مشهود هستند، محققان تلاش داشته اند تفاوت های واضحی را نیز بین ساختار مغزی این دو شناسایی نمایند. این تحقیقات باعث شده که مشخص شود بسیاری از باورهای ما در مورد شخصیت و ساختار مغزی زنان و مردان نادرست بوده و با واقعیات جدیدی روبرو شویم. هر ساله با کشف نکات جدیدی در مورد مغز مردان و زنان، باورهای ما نیز در مورد هر کدام از آن ها تغییر پیدا می کند. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با واقعیاتی در مورد مغز زنان که کمتر در مورد آن ها شنیده اید آشنا کنیم.
۱- مغز زنان کوچک تر است اما…
واقعیت این است که مغز زنان کوچک تر از مردان بوده و محققان این موضوع را به اثبات رسانده اند. اما آیا این موضوع بدین معناست که زنان به دلیل کوچک تر بودن مغزشان نسبت به مردان از هوش کمتری برخوردارند؟ قطعاً نه. این که مغز زنان از مغز مردان کوچک تر است کشف تازه ای نیست و در گذشته از همین موضوع به عنوان دلیلی برای برابر ندانستن زنان و مردان و به عبارت بهتر کم ارزش تر بودن زنان در مقایسه با مردان استفاده شده است. اما مطالعات گسترده نشان داد که اندازه مغز هیچ تاثیری در باهوش تر بودن فرد ندارد. دلیل بزرگ بودن مغز مردان این است که اصولاً مردان از همه لحاظ بدن حجیم تری دارند و مغز نیز از این قاعده مستثنی نیست.
۲- زنان و قدرت های روحی
فراست و بصیرت زنان افسانه نیست. در واقع زنان با احساسات و نیازهای دیگر افراد ارتباط دقیق تری برقرار می کنند. بدن زنان طوری تنظیم شده است که بتواند نیازهای یک کودک گریان را بدون این که کلمه ای به زبان بیاورد را نیز درک کنند. از این رو زنان یک حس ششم دارند که نباید به آن بی توجه بود. بی دلیل نیست که از روزگاران دور نیز زنان همواره با چیزهای تاریک و رازآلود مرتبط بوده و مسایلی مثل جادوگری در میان زنان مانند پزشکی امروزی امری طبیعی و قابل قبول بود. زنان ارتباط عمیقی با طبیعت دارند و می توانند با چیزهایی که از محیط اطرافشان یاد گرفته اند به درمانگران شگفت انگیزی تبدیل شوند.
۳- عادت ماهیانه و تاثیر آن روی مغز
این یک باور عمومی است که در روزهای خاصی از ماه، در نتیجه ی تغییرات شدید هورمونی، زنان به یک هیولای بسیار حساس و خطرناک تبدیل می شوند که هر لحظه ممکن است کنترلش را از دست داده و به شما حمله کند یا ناخودآگاه اشک از چشمهایش سرازیر شود. درست است که تغییرات هورمونی دوران قاعدگی تاثیر زیادی روی مغز او می گذارد اما باید توجه داشته باشید که در این دوره کوتاه زمانی، مغز زن توسط هورمون های متعددی بمباران می شود. پروژسترون، تستوسترون و استروژن هورمون هایی هستند که در طول دوران قاعدگی زن و رفتارش را تحت تاثیر قرار می دهند. با تغییر در سطح و تعادل بین این هورمون ها، رفتارها، احساسات و حتی شیوه کارکرد حافظه زن نیز تغییر می کند.
۴- داروهای کنترل زاد و ولد و تاثیر بر حافظه زنان
هورمون ها تاثیر بسیار زیادی روی زندگی زنان دارند از این رو جای تعجب ندارد که داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری نیز روی مغز زنان تاثیر مضاعفی داشته باشند. بسیاری از قرص های ضد بارداری مقدار زیادی هورمون پروژسترون را وارد بدن زن می کنند. این هورمون تاثیر زیادی در چگونگی پردازش خاطرات در زنان دارد و حتی کوچک ترین مقدار افزایش در این هورمون تاثیرات بسیار زیادی بر روی این فرآیند خواهد داشت. مطالعات نشان داده زنانی که قرص های ضد بارداری حاوی مقادیر بالای پروژسترون مصرف می کردند کلیت داستان ها را به یاد می آوردند اما زنانی که چنین قرص هایی مصرف نمی کردند جزییات خاص را بهتر به یاد می آوردند. ذهن این دو کاملاً متفاوت عمل می کرد!
۵- مغز شگفت انگیز مادران
مطالعات نشان داده که بارداری یا وضع حمل تاثیر زیادی بر روی مغز زنان دارد. بسیاری از زنان بر این نکته تاکید دارند که پس از زایمان نمی توانستند به راحتی و سادگی قبل از دوران بارداری فکر کنند. آن ها بعد از زایمان همیشه کسل بوده و در به یاد سپردن برخی چیزها مشکل دارند. محققان دریافته اند که این فرآیند بسیار پیچیده بوده و مغز نیز مانند دیگر اعضای بدن پس از زایمان یا در دوران بارداری سعی در بازسازی خود دارد و باید سطح هورمون های بدن را به شرایط متعادل پیشین بازگرداند. بدین ترتیب مغز مجبور می شود برخی از فعالیت هایش که اهمیت کمتری دارند را برای انجام کارهای مهم تر دیگر قربانی کرده و نادیده بگیرد.
۶- توانایی در ارتباط دادن اطلاعات
مشخص شده که مغز کوچک تر زنان در مورد پردازش اطلاعات عمکلرد بسیار بهتر و کارآمدتری دارد. مسیر های عصبی شبکه مغزی زنان بسیار بهتر از مردان به هم متصل شده اند. این موضوع باعث می شود که پردازش اطلاعات در مغز زنان کاملاً متفاوت باشد. بدین ترتیب زنان در مرتبط کردن اطلاعات با یکدیگر توانایی بیشتری دارند هر چند این موضوع هنوز به طور قطعی تایید نشده است.
۷- ترکیب منطق و حس ششم برای حل مسایل
می خواهیم در مورد یک قابلیت خارق العاده صحبت کنیم که مردان هیچ درکی از آن ندارند و زنان همواره از آن استفاده می کنند. مطالعات تصویری مغزی نشان داده وقتی که مردان و زنان با یک مسئله پیچیده روبرو می شوند واکنش مغزی آن ها کاملاً متفاوت خواهد بود. اطلاعاتی که زنان به مغز خود می دهند دایماً بین نیمکره راست و چپ مغز در حال حرکت است در حالی که این اطلاعات تنها در یکی از نیمکره های مغز مردان تحلیل می شود. این بدان معنا نیست که مردان از هر دو نیمکره خود استفاده نمی کنند بلکه نشان می دهد که شیوه تحلیل و بررسی اطلاعات در زنان و مردان متفاوت است. به همین دلیل همیشه راه حل های این دو برای یک مسئله واحد متفاوت است. در حالی که مردان از منطق و استعداد ذاتی خود به صورت جداگانه استفاده می کنند اما زنان برای حل مسایل منطق و حس ششم خود را با هم ترکیب می کنند.
۸- میگرن متفاوت در زنان
روی هم رفته احتمال ابتلا به میگرن در زنان بسیار بیشتر از مردان است. دلیل وقوع میگرن در هر دو کاملاً یکسان است زیرا بافت های مغزی دچار تورم شده و این افزایش حجم و تورم بر روی اعصاب مغز تاثیر می گذارد. در واقع قسمتی از مغز زنان که تحت تاثیر میگرن قرار می گیرد با مردان متفاوت است و در زنان بخش بادامی مغز که مسئول پردازش احساسات است در هنگام ابتلا به میگرن بیشترین آسیب را می بیند. همچنین بخش هایی از مغز که با حس درد سروکار دارند در هنگام ابتلا به میگرن در زنان بیش از دیگر قسمت ها دچار صدمه خواهند شد.
۹- تفاوت های مغزی و رفتاری
درست است که مغز زنان و مردان تفاوت های خاص خود را دارند اما به این معنا نیست که مغز یکی از دیگری بهتر است. مردان و زنان اطلاعات را به روش متفاوتی درک و تجزیه و تحلیل می سازند اما این بدان معنان نخواهد بود که سبک پرداز اطلاعات رفتار آن ها را متفاوت خواهد ساخت. مردان و زنان در مبحث توانایی های شناختی بسیار شبیه هم هستند و هیچ جنستی از جنسیت دیگر بهتر یا بدتر نیست.
۱۰- شباهت مغز زن و مرد
اگر چه مغز زنان و مردان تفاوت هایی دارند اما این تفاوت ها را نمی توان بزرگ نامید. محققان بخش های مغزی مردان و زنان را از نظر اندازه با هم مقایسه کردند و در کل هیچ تفاوتی بین بخش های مغزی دو طرف پیدا نکردند. بدون شک شیوه بزرگ کردن، جامعه و کلیشه ها نقش مهمی در شکل گیری شخصیت این دو جنس دارد.