افزایش هزینه های دندانپزشکی در سال جدید؛ بحران خاموش در سبد سلامت خانوار

در شرایطی که تورم، بسیاری از کالاها و خدمات را از سبد مصرفی خانوارهای ایرانی حذف کرده است، اکنون خدمات دندانپزشکی نیز به سرنوشت مشابهی دچار شده‌اند. طی یک سال گذشته، هزینه‌های دندانپزشکی، اعم از خدمات درمانی و زیبایی، جهشی کم‌سابقه را تجربه کرده‌اند که به گفته کارشناسان، از مرز تورم عمومی نیز فراتر رفته است.

به طور کلی قیمت دندانپزشکی و خدمات مختلف آن به عوامل مختلف از جمله میزان تخصص و مهارت دندانپزشک، برند مواد مصرفی دندانپزشکی، محل جغرافیایی کلینیک، میزان خرابی دندان‌ها، روش انتخابی زیبایی و ترمیم دندان و …. بستگی دارد. اما افزایش هزینه آن، تنها یک مسأله فردی نیست؛ بلکه می‌تواند پیامدهای بلندمدت برای سلامت دهان و دندان عموم جامعه، بازار درمان و حتی اقتصاد سلامت کشور به همراه داشته باشد

 افزایش هزینه‌ های دندانپزشکی باعث شده است که حتی پرداخت هزینه خدمات پایه مانند عصب‌کشی و جرم‌گیری دندان نیز برای عموم افراد جامعه به یک دغدغه تبدیل شود. اما آیا این افزایش فقط تحت‌تأثیر تورم عمومی بوده یا دلایل دیگری پشت آن است؟ 

خدمات زیبایی زیر تیغ گرانی؛ از خدمات دندانپزشکی تا عمل بینی!

در جریان جستجو برای اطلاع از هزینه‌ های دندانپزشکی، متوجه شدیم که افزایش قیمت‌ها تنها به این حوزه محدود نمی‌شود؛ بلکه سایر خدمات زیبایی مانند جراحی بینی، جراحی‌های بدن، کاشت مو و... نیز با روند صعودی قیمت مواجه شده‌اند.

سایت اقتصاد گستر، در رابطه با افزایش هزینه های عمل زیبایی در سال جدید، از زبان بهترین دندانپزشک تهران، می‌گوید: «طبق مصوبه جدید وزارت بهداشت، تعرفه خدمات پزشکی در بخش خصوصی در سال ۱۴۰۴ با افزایش میانگین ۳۰ تا ۴۵ درصدی روبه‌رو شده است؛ اما این تنها یک عدد رسمی روی کاغذ نیست. برای بسیاری از پزشکان زیبایی، این افزایش قیمت به معنای بالا رفتن هزینه اتاق عمل، دستمزد پرسنل، قیمت اجاره مطب و دیگر هزینه‌های جانبی است.»

با این تفاسیر می‌توان گفت موج گرانی، بخش گسترده‌ای از بازار خدمات زیبایی را در برگرفته است؛ از جراحی‌های بینی و کاشت مو گرفته تا تزریق ژل و بوتاکس. با این حال، ویژگی خاص بازار دندانپزشکی این است که در آن، مرز میان درمان و زیبایی همیشه شفاف نیست.

برای مثال، لمینت دندان یا اصلاح طرح لبخند، فقط ظاهر لبخند افراد را تغییر نمی‌دهد؛ بلکه در بسیاری از موارد باعث افزایش اعتمادبه‌نفس و بهبود حال روحی و روابط اجتماعی افراد می‌شود. به همین دلیل، در برخی کشورها این نوع درمان‌ها را نه‌فقط به عنوان زیبایی، بلکه به عنوان بخشی از سلامت روان هم در نظر می‌گیرند. اما در ایران، این خدمات نه‌تنها تحت پوشش بیمه نیستند، بلکه هر ساله با نوسان قیمتی شدید نیز همراه‌اند. همین موضوع، دسترسی به این درمان‌ها را نه‌تنها برای طبقات کم‌درآمد، بلکه حتی برای طبقه متوسط نیز دشوار کرده است.

کاهش مراجعه افراد به دندانپزشکی؛ نشانه‌ای از بحران اقتصادی در سلامت دهان و دندان

بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از ۷۰ درصد ایرانی‌ها توان مالی مراجعه به دندانپزشکی را حتی برای خدمات پایه درمانی نیز ندارند. این آمار نگران‌کننده، نشان‌دهنده تأثیر مستقیم مشکلات اقتصادی بر سلامت دهان و دندان مردم است. بالا رفتن هزینه‌های دندانپزشکی باعث شده است که مراجعه به کلینیک یا مطب از سوی افراد، تنها در شرایط بحرانی و بروز درد شدید صورت بگیرد؛ به عبارتی گروه زیادی از افراد، مدت‌ها درد دندان یا مشکلات دهان و دندان را به ناچار تحمل کرده و تنها زمانی به دندانپزشکی مراجعه می‌کنند که دیگر توان تحمل درد یا ناراحتی ناشی از خرابی دندان را نداشته باشند. 

این کاهش مراجعه به دندانپزشکی، نه‌تنها سلامت دهان و دندان افراد را به خطر می‌اندازد، بلکه می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های درمانی در بلندمدت شود. زیرا عدم درمان به‌موقع مشکلات دندانی، ممکن است به عوارض جدی‌تری منجر شود که درمان آن‌ها هزینه‌برتر خواهد بود.

ریشه‌های افزایش قیمت‌های دندانپزشکی؛ از نوسان ارز تا مهاجرت دندانپزشکان

بررسی‌های میدانی و گفت‌وگو با فعالان حوزه دندانپزشکی نشان می‌دهد که دلایل متعددی در افزایش بی‌سابقه تعرفه‌ها نقش دارند. از جمله:

1. افزایش هزینه واردات مواد مصرفی مانند کامپوزیت، پودر سفید کننده، ایمپلنت و روکش‌های لمینت که عمدتاً وارداتی هستند و مستقیم تحت تأثیر نرخ ارز قرار دارند.
2. کاهش ورود تجهیزات دندانپزشکی به دلیل محدودیت‌های ارزی و مشکلات گمرکی، که موجب افزایش قیمت خدمات پیشرفته و دیجیتال شده است.
3. مهاجرت دندانپزشکان متخصص به کشورهای حوزه خلیج فارس یا کشورهای اروپایی و کمبود  متخصصان مجرب در کشور.
4. افزایش هزینه‌های جانبی کلینیک‌ها مانند اجاره مطب، دستمزد پرسنل، مالیات و... .
5. فقدان تعرفه مصوب برای خدمات زیبایی دندانپزشکی که باعث شده این خدمات تابع قیمت‌گذاری آزاد باشند و به‌سرعت رشد کنند.

در همین راستا، گزارشی جامع راجع‌به نرخ جدید هزینه دندانپزشکی توسط روزنامه دنیای اقتصاد منتشر شده که نگاهی دقیق‌تر به نرخ‌های جدید خدمات درمانی و زیبایی دندان دارد. به نقل از دنیای اقتصاد: «هزینه خدمات دندانپزشکی در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال قبل، بین ۲۰ تا ۵۰ درصد افزایش داشته است و با توجه به روند تورمی کشور و تأثیرپذیری مستقیم این حوزه از نرخ ارز و واردات، احتمال ادامه این افزایش در سال ۱۴۰۴ نیز بسیار بالاست.»

آمارهای تکان‌دهنده از وضعیت سلامت دندان‌ ایرانی‌ها

آیا می‌دانستید؟!

• شاخص پوسیدگی دندان در ایران نسبت به ۲۰ سال گذشته سه برابر شده است!
• بیش از ۵۵ درصد افراد بالای ۶۵ سال در ایران هیچ دندانی نداشته و دچار بی‌دندانی کامل هستند!
• در گروه سنی بین 30 تا 40، به‌طور متوسط ۱۲ تا ۱۳ دندان ازدست‌رفته وجود دارد!
• به‌طور میانگین کودکان 12 ساله، دارای ۲ دندان دائمی پوسیده هستند!
• بیش از ۸۰٪ از کودکان در گروه سنی 5 تا 6 سال، حداقل ۵ دندان شیری پوسیده، پرشده یا کشیده‌شده دارند!

آمارهای تکان‌دهنده‌ای که درباره وضعیت دندان‌های ایرانی‌ها ارائه شده، تصویری نگران‌کننده از آینده سلامت دهان و دندان در کشور ترسیم می‌کند. سه برابر شدن شاخص پوسیدگی دندان تنها طی دو دهه، شیوع بالای بی‌دندانی در سالمندان و پوسیدگی گسترده دندان در کودکان و نوجوانان، نشان می‌دهد که ما نه با یک مشکل فردی، بلکه با یک بحران اجتماعی مواجه‌ایم.

در پاسخ به این سوال اساسی که «راهکار چیست؟» اولین قدم، درمان به‌موقع و دسترسی منظم به خدمات دندانپزشکی است. اما در عمل، افزایش شدید قیمت خدمات دندانپزشکی، این مسیر را برای اغلب مردم مسدود کرده است. زمانی که بیش از ۷۰٪ ایرانی‌ها توان مراجعه به دندانپزشک را ندارند، متاسفانه نباید انتظار داشت شاخص‌های سلامت دهان به این زودی‌ها بهبود پیدا کنند. اما چرا هزینه‌ها امروز تا این اندازه افزایش داشته‌اند؟ در ادامه ریشه‌های این افزایش قیمت را بررسی خواهیم کرد.

هزینه‌های دندانپزشکی در سال 1404 چقدر است؟ 

هزینه های دندانپزشکی زیبایی با توجه به میزان سلامت دهان و دندان، تخصص دندانپزشک و خدمات مورد استفاده متفاوت است. در ادامه هزینه برخی از خدمات رایج دندانپزشکی در سال جدید را مشاهده می‌کنید. 

جمع‌بندی 

افزایش هزینه‌های دندانپزشکی در سال جدید، دیگر فقط یک نگرانی فردی نیست؛ بلکه به یک چالش اجتماعی در حوزه سلامت دهان و دندان تبدیل شده است. آماری که از وضعیت سلامت دهان و دندان و کاهش مراجعات به دندانپزشک ارائه شد، تصویری واقعی از وضعیتی است که اگر امروز فکری برای آن نشود، فردا با هزینه‌های بسیار بیشتری همراه خواهد بود.

اما در میان همه این فشارهای اقتصادی، نباید سلامت دندان‌ها را به تعویق انداخت. واقعیت این است که پیشگیری همیشه کم‌هزینه‌تر از درمان است. مراجعات منظم برای چکاپ دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه، استفاده از مشاوره‌های آنلاین یا رایگان در پلتفرم‌های تخصصی و انتخاب دندانپزشکان متعهد و منصف، می‌تواند تا حد زیادی جلوی بروز درمان‌های پرهزینه‌تر را بگیرد.