پانکراتیت التهاب پانکراس (لوزالمعده) میباشد که در پشت معده قرار دارد. پانکراس با تولید آنزیمهایی مانند انسولین و گلوکاگون، نقش مهمی در هضم غذا ایفا میکند.
پانکراتیت را به دو نوع حاد و مزمن تقسیم میکنند. علائم پانکراتیت حاد عموما شدید بوده و در صورت عدم درمان، مشکلاتی مانند کیست پانکراتیک، آبسه و تراوش مایع پانکراسی به داخل شکم ایجاد میشود که ممکن است به عوارض طولانی مدت یا حتی مرگ بیانجامد.
پانکراتیت مزمن در طول چند سال و معمولا پس از حملههای عود کننده پانکراتیت حاد ایجاد میشود. در پانکراتیت مزمن ممکن است کاهش توانایی پانکراس در تولید آنزیمهای هضمی به وجود آید. در این وضعیت کاهش وزن –تدریجی یا ناگهانی- و استشمام بوی بد و چرک از مدفوع یا اسهال دیده میشود. پانکراتیت مزمن به دیابت ملیتوس و کلسیفیکاسیون پانکراس – رسوبات کوچک و سخت کلسیم در پانکراس- منجر میشود.
علل پانکراتیت
در بیشتر موارد، پانکراتیت حاد با مصرف بیش از حد الکل و سنگ کیسه صفرا ارتباط دارد. از دیگر عوامل میتوان به عفونت، بعضی معالجات، آسیب فیزیکی یا جراحی شکم، بیماری عروق خونی، افزایش سطح کلسیم، جهش ژنتیکی و سطح بسیار بالای تری گلیسرید خون اشاره کرد.
علت عمده نارسایی پانکراس در کودکان، سیستیک فیبروزیس میباشد.
علائم پانکراتیت
درد متوسط تا شدید در قسمت بالایی شکم
تهوع و استفراغ
تب
افزایش ضربان قلب
عرق کردن
زردی پوست و سفیدی چشم
شوک
پانکراتیت التهاب لوزالمعده میباشد که در پشت معده قرار دارد
درمان پانکراتیت
در پانکراتیت حاد، خورانش دهانی قطع میشود و از مایعات داخل رگی استفاده میشود. در حملات غیر شدید، رژیم غذایی مایع صاف شده با چربی خیلی کم تجویز میشود.
ترک الکل
رعایت رژیم کم چرب
در صورت وجود عفونت، آنتی بیوتیک تجویز میشود.
درد خفیف ابتدا با مسکنهایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن درمان میشود. در صورت شدید بودن درد از مسکنهای قویتر استفاده میشود.
در پانکراتیت مزمن پیشرفته، تولید آنزیمهای پانکراس برای هضم غذا متوقف میشود. مکملهای آنزیمی در هر وعده غذایی، به بدن در هضم چربیها، جذب مواد مغذی و افزایش وزن کمک میکند.
در پانکراتیت مزمن پیشرفته اگر بخش تولید کننده انسولین آسیب ببیند، دیابت ایجاد میشود که به تزریق انسولین نیاز پیدا میشود.
در صورت امکان از جراحی پانکراس باید اجتناب شود. اما ممکن است برای برداشتن بافت عفونی یا آسیب دیده لازم باشد. برای پیشگیری از حملات آتی ناشی از سنگ کیسه صفرا، احتمالا کیسه صفرا برداشته میشود.
پیشگیری از پانکراتیت
حفظ وزن سلامتی با رعایت یک رژیم متعادل و ورزش منظم
عدم افراط در مصرف الکل
ترک سیگار
منبع:avayesalamati.com