در غسل ارتماسی باید بدن پاک باشد ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است.
غسل، در لغت به معنای شستن است و در اصطلاح به مجموعهای از اراده قلبی و اجرای عملی در خصوص شستن بدن گفته میشود.
انواع غسل: غسلها بر پایهء حکم شرعی به دو دسته تقسیم میشود:
غسلهای واجب
غسلهای مستحب
غسلهای واجب: هفت نوع غسل واجب وجود دارد که خود به دو گروه اصلی تقسیم میشوند:
1ـ غسل واجب مشترک زنان و مردان
2ـ غسلهای خاص زنان
غسلهای واجب مشترک زنان و مردان:
غسل میت
غسل مس میت
غسل نذر و عهد و قسم
غسل جنابت
غسلهای خاص زنان غسلهای خاص زنان به لحاظ خونی است که از اندام تناسلی آنها خارج میشود و براساس نوع خون نوع وضعیت جسمی آنان و به تبع آن حکم وضعی آنها در فقه شیعه متفاوت است.
سه نوع غسل واجب خاص زنان وجود دارد:
غسل حیض
غسل استحاضه
غسل نفاس
غسلهای مستحب: غسلهای مستحب بسیاری وجود دارند.
از جملهء غسلهای مستحب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
غسل روز جمعه
غسل روز عید
غسل حج عمره
غسل پس از تغسیل میت
غسل پاکیزگی
غسل برای حاجت خواستن از خداوند متعال و برای توبه و نشاط به جهت عبادت.
چگونگی انجام غسل: غسل واجب یا مستحب را (به جز غسل میت) به دو صورت میتوان انجام داد:
اول: ترتیبی
دوم: ارتماسی
در غسل ارتماسی باید بدن پاک باشد ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است.
غسل ترتیبی: در غسل ترتیبی باید به نیت غسل، نخست سر و گردن، و سپس نیمهء راست بدن از گردن تا کف پا و دست راست و بعد نیمهء چپ بدن از گردن تا کف پا و دست چپ را بشوید.
غسل ارتماسی: در غسل ارتماسی باید آب در یک لحظه، تمام بدن را بگیرد. پس باید به نیت غسل ارتماسی در آب فراوانی مانند استخر فرو رود.
بعد از این مقدمه یک سوال در مورد غسل و پاسخهای مراجع عظام تقلید در مورد آن را بیان می کنیم:
سوال: شخصی بدون مجوز از سازمان آب، لوله ای از خیابان به منزل خود کشیده است لطفاَ بفرمایید: الف) حکم غسل و وضوی انجام شده با آن آب، چه حکمی دارد؟ ب) در صورتی که انشعاب لوله از منزل همسایه- با اجازه وی- باشد، حکم چگونه است؟
آیة الله بهجت(ره):
الف و ب) اشکال دارد.
(استفتائات، ج1، دفتر معظم له، ص 172، س 597 و598)
آیة الله خامنه ای(دام ظلّه):
الف) در فرض سوال حکم غصب را دارد.
ب) با فرض عدم صدور مجوز از سازمان آب اجازه همسایه مجوّز استفاده از آن نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)
آیة الله سیستانی(دام ظلّه):
الف) خلاف مقررات جائز نیست ولی غسل و وضویش صحیح است.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)
آیة الله شبیری زنجانی(دام ظلّه):
الف) غسل و وضو با آب مذکور حرام است، ولی محکوم به صحت است.
ب) اگر خلاف مقررات باشد، جائز نیست، ولی محکوم به صحت است.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)
آیة الله فاضل لنکرانی(ره):
الف) اگر بنا دارد پول آب مصرفی را بدهد وضو و غسل صحیح است. و اگر بنا دارد پول آب مصرفی را ندهد، وضو و غسل اشکال دارد. بنابر احتیاط واجب صحیح نیست.
ب) کار غیر قانونی کرده و چون اصل آب غصبی نیست لذا وضو و غسل باطل نیست.
(جامع المسائل، ج1، ص 56، با استفاده از س 146 و سوال شفاهی از دفتر معظم له)
آیة الله صافی گلپایگانی(ره):
الف و ب) اگر مسئولین امر اجازه دهند اشکال ندارد.
(جامع الاحکام، ج1، ص 36، با استفاده از س 103)
آیة الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):
الف) جایز نیست و غسل و وضوی او اشکال دارد.
ب) هرگاه بر خلاف مقررات اداره آب باشد این کار نیز جایز نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)
آیة الله نوری همدانی(دام ظلّه):
الف و ب) هر دو اشکال دارد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)
آیة الله وحید خراسانی(دام ظلّه):
الف) در فرض سوال بنابر احتیاط واجب صحیح نیست.
ب) چنانچه سازمان آب انشعاب داده و شرط کرده که این انشعاب را به دیگری ندهید دادن انشعاب بنابر احتیاط واجب جایز نیست و استفاده از آن هم بنابر احتیاط واجب جایز نمی باشد.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم)
منابع:
ویکی پدیا
استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات جامعة الزهراء قم
تبیان