کِرِمهای ضد آفتاب را چگونه استفاده کنیم؟
اکثر منابع علمی استفاده از ضدآفتاب را بهدلیل اثر پیشگیری کننده از سرطانهای پوستی پیشنهاد میکنند و بهتر است تمام مناطق در معرض نور توسط ضدآفتاب پوشانده شوند.
یک مسئول حوزه سلامت کشور به جزئیات چگونگی مصرف فرآوردههای ضدآفتاب پرداخت.
فرآوردههای ضدآفتاب ترکیباتی هستند که با جذب و یا انعکاس پرتوی ماورایبنفش از بروز آسیبهای پوستی توسط این طیف نوری پیشگیری میکنند. بهعنوان دفاع در مقابل اشعه ماورای بنفش در مواقع مواجهه با مقادیر متوسط نور میزان رنگدانه قهوهای ملانین افزایش مییابد، این روند تا حدود زیادی بر حسب نوع و رنگ پوست متفاوت است. وظیفه ملانین جذب اشعه ماورایبنفش و پراکنده کردن این اشعه و انرژی گرمایی حاصل از آن است. میان طول موجهای مختلف پرتوی نور، امواج ماورای بنفش بیشترین و اصلیترین اثرات مخرب و آسیبرسان را بر پوست اعمال میکنند.
محبی در خصوص علت توصیه به استفاده از ضدآفتاب گفت: اکثر منابع علمی استفاده از ضدآفتاب را بهدلیل اثر پیشگیری کننده از سرطانهای پوستی پیشنهاد میکنند. بهتر است تمام مناطق در معرض نور توسط ضدآفتاب پوشانده شوند. مقدار مصرف، حدود 2 میلیگرم بهازاء هر سانتیمترمربع است. حدود 15 دقیقه تا نیم ساعت قبل از مواجهه با نور، باید ضدآفتاب بر موضع استعمال شود. همچنین بهتر است مصرف ضدآفتاب، 15 تا 30 دقیقه بعد از مواجهه با نور تکرار شود. البته با توجه به نوع ضدآفتاب هر دو ساعت تجدید شود. تعریق، شنا کردن، استفاده از حوله ممکن است سبب افزایش نیاز به استفاده از ضدآفتاب شود.
وی در خصوص فاکتور محافظت از نور عنوان کرد: فاکتور محافظت از نور در واقع مبین اشعه ماورایبنفشی است که برای ایجاد آفتابسوختگی در حضور ضدآفتاب در مقایسه با زمانی که ضدآفتاب استفاده نمیشود لازم میباشد. فاکتور حدود 30 میتواند تا 97 درصد از اشعه ماورایبنفش بی را خنثی کند. مقدار محافظت پوستی توسط یک ضدآفتاب به عواملی مانند نوع پوست، مقدار ضدآفتاب مصرفی، فعالیتهایی که فرد انجام میدهد مانند شنا کردن، مقدار ضدآفتابی که توسط پوست جذب میشود بستگی دارد.
وی گفت: فرآوردههای ضدآفتاب بر اساس میزان فاکتور محافظت از نور به چند دسته تقسیم میشوند: ترکیبات با قدرت کم که فاکتور 2 تا 12 دارند، ترکیبات با قدرت متوسط که فاکتور 12 تا 30 دارند و ترکیبات با قدرت بالا که فاکتور بالای 30 دارند.
محبی به انواع ضدآفتابها اشاره کرد و افزود: ضدآفتابها به دو دسته شیمیایی و فیزیکی تقسیم میشوند. ضدآفتابهای فیزیکی یا غیرارگانیک عمدتاً فرآوردههای غیرشفافی هستند که سبب پراکنده شدن و انعکاس بیش از 99 درصد پرتوی نور میشوند. این دسته از ضدآفتابها بهدلیل ظاهر روغنی که ایجاد میکنند از نظر زیبایی و آرایشی خیلی مطلوب نیستند و اغلب از این ترکیبات برای محافظت بخشهای کوچکی از پوست مانند بینی استفاده میشود.
وی گفت: ضدآفتابهای شیمیایی در مقابل طیف مشخصی از نور ماورایبنفش محافظت ایجاد میکند. این فرآوردهها بر حسب طیف نوری که تحت پوشش قرار میدهند به دستههای مختلف تقسیم میشوند.
معاون غذا و داروی فسا در خصوص مصرف ضدآفتابها چند توصیه کرد و گفت: در کودکان زیر 6 ماه باید از مصرف ضدآفتاب اجتناب شود. همچنین از استفاده ضدآفتاب با فاکتور کمتر از 4 در کودکان کوچکتر از 2 سال نیز باید خودداری شود زیرا محافظت لازم را ایجاد نمیکند.
وی عنوان کرد: بعضی از مردم ممکن است به فرآوردههای ضدآفتاب حساسیت داشته باشند لذا در صورت بروز تحریکات پوستی مصرف این فرآورده باید قطع شود. همچنین یک نکته در خصوص استفاده مکرر از ضدآفتاب وجود دارد و آن اینکه استفاده از ضدآفتاب ممکن است با تولید ویتامین د تداخل پیدا کرده و سبب کاهش تولید این ویتامین شود. برای حل این مشکل مواجهه با نور خورشید بدون استفاده از ضدآفتاب بهطور گاهگاهی پیشنهاد میشود. اشعه خورشید بین ساعتهای 10 صبح تا 4 بعدازظهر بالاترین شدت خود را دارد.