زنان پیشتاز فضایی را بشناسید
با وجود تبعیض های جنسیتی که در مشاغل مختلف، به ویژه مشاغل سخت وجود دارد، زنان از سپیده دم تاریخ فضانوردی جهان، وارد برنامه های اکتشافی بشر در فضای خارج از جو زمین شدند و توانستند عناوین برتر و رکوردهایی را به نام خود ثبت کنند. اما نکته جالب توجه آن است که بسیاری از این عناوین و رکوردها در خرداد به دست آمده اند. به طور یکه می توان گفت این ماه پر بود از سالگردها و مناسب هایی که زنان در حوزه فضا از خود به یادگار گذاشته اند و از این پس برای مردم کشورمان، خرداد یادآور خاطره ورود اولین زن ایرانی تبار به گروه فضانوردان ناسا خواهدبود.
پس از پرواز «یوری گاگارین» در سال 1340/ 1961 به عنوان اولین انسان فضانورد جهان، سِرگی کورولیوف، رییس سازمان مهندس موشک در اتحاد جماهیر شوروی سابق، پیشنهاد اعزام زنان به فضا را مطرح کرد. به این ترتیب، پنج زن از بین بیش از 400 متقاضی، برای این کار انتخاب شدند. این پنج زن، چتربازهای زیر 30 سال، با قد کمتر از 170 سانتیمتر و وزن کمتر از 70 کیلوگرم بودند و در نهایت از این فهرست، «والنتینا تِرِشکُوا» برای انجام دادن اولین پرواز فضایی یک زن در جهان بزگریده شد و در 16 ژوئن 1963 (26 خرداد 1342) زمانی که فقط 26 سال داشت، با فضاپیمای «وُستوک 6» به فضا رفت.
«ترشکوا» با وجود ناراحتی های جسمی و تهوعی که در طول پرواز دچارش شده بود، توانست در مدت سه روز 48 بار دور زمین بچرخد و تصاویری از افق بگیرد که بعدها از آنها برای شناسایی لایه های هواپخش (aerodol) جو استفاده شد. او در این ماموریت با رمز رادیوی «چایکا» (مرغ دریایی) شناخته می شد. بعدها سایرک 1934TD در بزرگداشت این کیهان نورد اتحاد جماهیر شوروی سابق، «1671 چایکا» نامگذاری شد. والنتینا ترشکوا، علاوه بر عنوان اولین فضانورد زن در تاریخ فضانوردی، تاکنون رکورد جوان ترین فضانورد (کیهان نورد) زن جهان را در اختیار دارد.
آمریکا، خرداد 20 سال بعد
درست 20 سال بعد از پرواز ترشکوا، در 18 ژوئن 1983(28 خرداد 1362) «سالی راید»، همراه با «شاتل فضایی چلنجر» به فضا پرتاب شد و در سن 32 سالگی، القاب اولین و جوانترین فضانورد زن آمریکایی و هم چنین سومین فضانورد زن در جهان را از آن خود کرد.
راید که یکی از 8 هزار نفری بود که سال 1357/ 1978 متقاضی شرکت در برنامه فضایی آمریکا، در دومین و سومین پرواز شاتل فضایی کلمبیا در مرکز زمینی «کپسول ارتباط دهنده» (CapCom) مشغول به کار شد و همچنین در طرح توسعه بازوی رباتیک «کانادارم» شاتل های فضایی شرکت کرد. زمانی که خبر اعزام راید به فضا اعلام شد، جنسیت او به سوژه داغ رسانه های آمریکایی تبدیل شد تا جایی که در یک نشست خبری مجبور شد به سوالاتی مانند «آیا این پرواز روی اندام های تولید مثلی شما اثر منفی خواهدداشت؟» و «آیا وقتی کارتان خوب پیش نمی رود، می زنید زیر گریه؟» پاسخ دهد.
سالی راید، اولین زنی است که از بازوی رباتیک در فضا استفاده کرد و تنها فردی است که در هر دو کارگروه بررسی دو فاجعه ای که برای شاتل های فضایی چلنجر و کلمبیا رخ داد، شرکت کرد. این فضانورد آمریکایی که با شرکت در دو ماموریت چلنجر، در مجموع 14 روز و 6 ساعت و 46 دقیقه را در فضا گذرانده بود، در 23 جولای 2012 (2 مرداد 1390) در سن 61 سالگی در اثر ابتلا به سرطان پانکراس درگذشت.
اروپا، خرداد 8 سال بعد
«هلن شارمن»، اولین فضانورد بریتانیایی و اولین زن فضانوردی است که سال 1370/ 1991 طی ماموریت «Soyuz TM-12» در حالی که فقط 27 سال و 11 ماه سن داشت، به ایستگاه فضایی میر سفر کرد و پس از 7 روز و 21 ساعت و 13 دقیقه ماندن در فضا، 26 می 1991 (5 خرداد 1370) به زمین بازگشت. اما اولین فضانورد زن عضو سازمان فضایی اروپا (ESA) که به ایستگاه فضایی بین المللی سفر کرد، «کلودی انیره» است که اکتبر 2001 (آبان 1380) در قالب ماموریت آندرومدا به «آی اس اس» رفت. انیره که به عنوان اولین فضانورد زن اهل فرانسه هم شناخته می شود، پیشتر در سال 1375/ 1996 به مدت 16 روز در ایستگاه فضایی میر اقامت کرده بود. سیارکی که 20 سپتامبر 2001 (29 شهریور 1380) کشف شد، در بزرگداشت این فضانورد فرانسوی، «انیره 135268» نام گرفت.
دو خرداد، دو رکورد
11 ژوئن 2015 (2 خرداد 1394) «سامانتا کریستوفورتی»، فضانورد سازمان فضایی اروپا، پس از 199 روز و 16 ساعت و 42 دقیقه اقامت در ایستگاه فضایی بین المللی، به رکورد طولانی ترین اقامت مدام یک زن در فضا دست یافت. کریستوفورتی که خلبان ارشد نیروی هوایی ایتالیا بود، سال 1388/ 2009 به کلاس فضانوردی سازمان فضایی اروپا راه یافت و سرانجام 23 نوامبر 2014 (2 آذر 1393)، در قالب ماموریت Futura (آینده) سازمان فضایی ایتالیا، همراه با کپسول روسی سایوز به عنوان مهندس پرواز «اکسپدیشن 42 و 43» به «آی اس اس» رفت.
او در طول اقامت طولانی مدت در ایستگاه فضایی، آزمایش های بسیاری انجام داد که از جمله آنها می توان به نگهداری مورچه، مگس میوه، گیاه و کرم و همچنین بررسی تاثیرات زیستی و ژنتیکی اقامت در شرایط جاذبه نزدیک به صفر، در نسل های متوالی این جانداران اشاره کرده. کریستوفورتی همچنین دستگاه قهوه ساز «ای اس اسپرسو» را آزمایش کرد و بنابراین، به عنوان اولین فردی که در فضا قهوه اسپرسو تهیه کرد و نوشید، شناخته می شود.
این فضانورد 40 ساله ایتالیایی تا 5 ژوئن 2017 (15 خرداد 1396) رکورد طولانی ترین اقامت مداوم زنان در فضا را از آن خود داشت. اما در این تاریخ، «پگی ویتسون»، فضانورد آمریکایی این رکورد را شکست. ویستون که تا شهریور امسال در ایستگاه فضایی اقامت خواهدداشت، حداقل 290 روز را در مدار سپری خواهدکرد. اما این تنها رکورد ویتسون نیست. او اولین زن فضانوردی است که دو بار فرماندهی ایستگاه فضایی بین المللی را به عهده داشته است.
همچنین، از آنجا که پیش از ماموریت اخیر، ویتسون سابقه 377 روز اقامت در آی اس اس را در کارنامه داشت، 24 آوریل 2017 (4 اردیبهشت 1396) موفق شد با کسب مجموع 534 روز و 2 ساعت و 49 دقیقه، رکورد بیشترین مجموع زمان حضور یک انسان در زمان فضا را که تا آن تاریخ متعلق به «جف ویلیام» بود، بشکند و در حال حاضر هم به دلیل تداوم اقامت در ایستگاه فضایی، به این رکوردشکنی ادامه می دهد.
خرداد چینی
اکتبر 2003 (مهر 1382) چین در پی موفقیت پرواز سرنشین دار فضاپیمای شنزو 5 اعلام کرد که قصد دارد یک زن را به فضا اعزام کند. در ابتدا برای انتخاب گزینه های مورد نظر، ملاک هایی چون متاهل بودن، داشتن فرزند و وضعیت سلامت کامل در نظر گرفته شد، اما بعدها معیارهایی مانند تاهل و داشتن فرزند از این موارد انتخاب حذف و در نهایت «لیو یانگ» به عنوان اولین فضانورد زن چینی برگزیده شد.
16 ژوئن 2012 (27 خرداد 1391) مصادف با چهل و نهمین سالگرد پرتاب والنتینا ترشکوا، اولین فضانورد زن جهان، یانگ همراه با فضاپیمای شنزو 9، به ایستگاه فضایی چینی «تیانگونگ-1»رفت. یک سال بعد در همان روز، به مناسب پنجاهمین سالگرد سفر ترشکوا، چین، «وانگ یاپینگ» را به عنوان دومین فضانورد زن چینی در ماموریت سرنشین دار «شنزو 10» به ایستگاه فضایی تیانگونگ- 1 فرستاد. البته همزمان، «کارن نایبرگ» هم در قالب ماموریت «اکسپدیشن 36» به ایستگاه فضایی بین المللی رفت.
یادگار هند در شاتل کلمبیا جا ماند
19 نوامبر 1997 (28 آبان 1376) «کالپانا چاولا» به عنوان اولین فضانورد زن هندی تبار همراه با شاتل فضایی کلمبیا به فضا رفت. چاولا که پس از «راکش شارما»، دومین فضانورد هندی است که به فضا رفت، با 252 دور گردش پیرامون زمین، بیش از 372 ساعت را در فضا گذراند. در این ماموریت، او مسئول تعمیر ماهواره اسپارتان بود و برای این کار همراه با «وینستون اسکات» و «تاکایو دوی» پیاده روی فضایی انجام داد.
چاولا در سال 1374/ 1995 جذبه بدنه فضانوردان ناسا شد و یک سال بعد توانست جواز اولین حضورش را در فضا به دست آورد. دومین پرواز فضایی چاولا با فاجعه انفجار شاتل کلمبیا مواجه شد و همراه 6 سرنشین دیگر کلمبیا در اول فوریه 2003 (12 آبان 1381) در این حادثه جان باخت.
انوشه انصاری فضانورد نیست
همان طور که پیشتر گفته شد، در صورتی که یاسمین مقبلی در یکی از ماموریت های آینده ناسا به خدمت گرفته شود، به اولین فضانورد با اصلیت ایرانی و اولین فضانورد زن ایرانی تبار تبدیل خواهدشد. این در حالی است که بسیاری از مردم ایران به اشتباه «انوشه انصاری» را به عنوان اولین فضانورد ایرانی و اولین فضانورد زن ایرانی می شناسند. این تصور اشتباه در اثر هیجان زیاد رسانه های داخلی به ویژه تلویزیون و اغراق در اطلاع رسانی اخبار مربوط به سفر انوشه انصاری به فضا رخ داد.
اصطلاح «astronaut» (فضانورد) از واژگانی یونانی به معنی «ملوان فضا» مشتق می شود و برای کسانی به کار می رود که در استخدام یک سازمان فضایی هستند و به عنوان فرمانده، خلبان و خدمه پرواز برای شرکت در برنامه های فضایی انسانی در مدار و فرامدار آموزش می بینند و «ملوانی فضا» حرفه آنها می شود و مانند هر فرد شاغل دیگری، در قبال کاری که انجام می دهند، حقوق دریافت می کنند. بنابراین، افرادی که به عنوان سیاست مدار، روزنامه نگار و گردشگر به فضا می روند، «فضانورد» نیستند.
با توجه به اینکه، انوشه انصاری به عنوان «گردشگر فضایی» و با هزینه شخصی به «آی اس اس» سفر کرد، نمی توان او را در گروه «فضانوردان» قرار داد. در حقیقت، در وب گاه ناسا از او و سایر گردشگران فضایی با عنوان «شرکت کننده در پرواز فضایی» یاد می شود.
«شرکت کننده در پرواز فضایی» (Space flight participant) اصطلاحی است که سازمان فضایی آمریکا، سازمان فضایی فدرال روسیه، نیروی هوایی فدرال آمریکا و سازمان فضایی اروپا برای افرادی استفاده می کنند که به فضا سفر کرده اند اما فضانورد حرفه ای نیستند.
18 سپتامبر 2006 (27 شهریور 1385) انصاری به عنوان اولین زن گردشگر فضایی و چهارمین گردشگر فضایی، همراه با یک فضانورد سازمان فضایی آمریکا و یک فضانورد سازمان فضایی روسیه در ماموریت «سایوز TMA- 9» از پایگاه یایکونور قزاقستان به سمت ایستگاه فضایی پرتاب شد.
براساس قراردادی که تنظیم شده بود او اجازه ندارد مبلغ واقعی این سفر را اعلام کند و فقط می تواند به این نکته اشاره کند که مبلغ پرداخت بیش از 30 میلیون دلار بوده است. با وجود اینکه انصاری در این سفر به عنوان گردشگر حضورداشت اما به دلیل علاقه به کاوش، در طول هشت روز اقامت در ایستگاه فضایی بین المللی، مجموعه ای از آزمایش های علمی مربوط به سازمان فضایی اروپا را انجام داد که از جمله آنها می توان به بررسی پیامدهای پرتوهای فضایی روی خدمه ایستگاه فضایی و گونه های مختلف میکروب هایی که با خود از زمین به آی اس اس برده بود، اشاره کرد. همچنین او را به عنوان اولین فردی می شناسند که به «وبلاگ نویسی در فضا» پرداخت.
پس از پرواز «یوری گاگارین» در سال 1340/ 1961 به عنوان اولین انسان فضانورد جهان، سِرگی کورولیوف، رییس سازمان مهندس موشک در اتحاد جماهیر شوروی سابق، پیشنهاد اعزام زنان به فضا را مطرح کرد. به این ترتیب، پنج زن از بین بیش از 400 متقاضی، برای این کار انتخاب شدند. این پنج زن، چتربازهای زیر 30 سال، با قد کمتر از 170 سانتیمتر و وزن کمتر از 70 کیلوگرم بودند و در نهایت از این فهرست، «والنتینا تِرِشکُوا» برای انجام دادن اولین پرواز فضایی یک زن در جهان بزگریده شد و در 16 ژوئن 1963 (26 خرداد 1342) زمانی که فقط 26 سال داشت، با فضاپیمای «وُستوک 6» به فضا رفت.
والنتینا تِرِشکُوا
«ترشکوا» با وجود ناراحتی های جسمی و تهوعی که در طول پرواز دچارش شده بود، توانست در مدت سه روز 48 بار دور زمین بچرخد و تصاویری از افق بگیرد که بعدها از آنها برای شناسایی لایه های هواپخش (aerodol) جو استفاده شد. او در این ماموریت با رمز رادیوی «چایکا» (مرغ دریایی) شناخته می شد. بعدها سایرک 1934TD در بزرگداشت این کیهان نورد اتحاد جماهیر شوروی سابق، «1671 چایکا» نامگذاری شد. والنتینا ترشکوا، علاوه بر عنوان اولین فضانورد زن در تاریخ فضانوردی، تاکنون رکورد جوان ترین فضانورد (کیهان نورد) زن جهان را در اختیار دارد.
آمریکا، خرداد 20 سال بعد
درست 20 سال بعد از پرواز ترشکوا، در 18 ژوئن 1983(28 خرداد 1362) «سالی راید»، همراه با «شاتل فضایی چلنجر» به فضا پرتاب شد و در سن 32 سالگی، القاب اولین و جوانترین فضانورد زن آمریکایی و هم چنین سومین فضانورد زن در جهان را از آن خود کرد.
سالی راید
راید که یکی از 8 هزار نفری بود که سال 1357/ 1978 متقاضی شرکت در برنامه فضایی آمریکا، در دومین و سومین پرواز شاتل فضایی کلمبیا در مرکز زمینی «کپسول ارتباط دهنده» (CapCom) مشغول به کار شد و همچنین در طرح توسعه بازوی رباتیک «کانادارم» شاتل های فضایی شرکت کرد. زمانی که خبر اعزام راید به فضا اعلام شد، جنسیت او به سوژه داغ رسانه های آمریکایی تبدیل شد تا جایی که در یک نشست خبری مجبور شد به سوالاتی مانند «آیا این پرواز روی اندام های تولید مثلی شما اثر منفی خواهدداشت؟» و «آیا وقتی کارتان خوب پیش نمی رود، می زنید زیر گریه؟» پاسخ دهد.
سالی راید، اولین زنی است که از بازوی رباتیک در فضا استفاده کرد و تنها فردی است که در هر دو کارگروه بررسی دو فاجعه ای که برای شاتل های فضایی چلنجر و کلمبیا رخ داد، شرکت کرد. این فضانورد آمریکایی که با شرکت در دو ماموریت چلنجر، در مجموع 14 روز و 6 ساعت و 46 دقیقه را در فضا گذرانده بود، در 23 جولای 2012 (2 مرداد 1390) در سن 61 سالگی در اثر ابتلا به سرطان پانکراس درگذشت.
اروپا، خرداد 8 سال بعد
«هلن شارمن»، اولین فضانورد بریتانیایی و اولین زن فضانوردی است که سال 1370/ 1991 طی ماموریت «Soyuz TM-12» در حالی که فقط 27 سال و 11 ماه سن داشت، به ایستگاه فضایی میر سفر کرد و پس از 7 روز و 21 ساعت و 13 دقیقه ماندن در فضا، 26 می 1991 (5 خرداد 1370) به زمین بازگشت. اما اولین فضانورد زن عضو سازمان فضایی اروپا (ESA) که به ایستگاه فضایی بین المللی سفر کرد، «کلودی انیره» است که اکتبر 2001 (آبان 1380) در قالب ماموریت آندرومدا به «آی اس اس» رفت. انیره که به عنوان اولین فضانورد زن اهل فرانسه هم شناخته می شود، پیشتر در سال 1375/ 1996 به مدت 16 روز در ایستگاه فضایی میر اقامت کرده بود. سیارکی که 20 سپتامبر 2001 (29 شهریور 1380) کشف شد، در بزرگداشت این فضانورد فرانسوی، «انیره 135268» نام گرفت.
کلودی انیره
هلن شارمن
دو خرداد، دو رکورد
11 ژوئن 2015 (2 خرداد 1394) «سامانتا کریستوفورتی»، فضانورد سازمان فضایی اروپا، پس از 199 روز و 16 ساعت و 42 دقیقه اقامت در ایستگاه فضایی بین المللی، به رکورد طولانی ترین اقامت مدام یک زن در فضا دست یافت. کریستوفورتی که خلبان ارشد نیروی هوایی ایتالیا بود، سال 1388/ 2009 به کلاس فضانوردی سازمان فضایی اروپا راه یافت و سرانجام 23 نوامبر 2014 (2 آذر 1393)، در قالب ماموریت Futura (آینده) سازمان فضایی ایتالیا، همراه با کپسول روسی سایوز به عنوان مهندس پرواز «اکسپدیشن 42 و 43» به «آی اس اس» رفت.
سامانتا کریستوفورتی
او در طول اقامت طولانی مدت در ایستگاه فضایی، آزمایش های بسیاری انجام داد که از جمله آنها می توان به نگهداری مورچه، مگس میوه، گیاه و کرم و همچنین بررسی تاثیرات زیستی و ژنتیکی اقامت در شرایط جاذبه نزدیک به صفر، در نسل های متوالی این جانداران اشاره کرده. کریستوفورتی همچنین دستگاه قهوه ساز «ای اس اسپرسو» را آزمایش کرد و بنابراین، به عنوان اولین فردی که در فضا قهوه اسپرسو تهیه کرد و نوشید، شناخته می شود.
این فضانورد 40 ساله ایتالیایی تا 5 ژوئن 2017 (15 خرداد 1396) رکورد طولانی ترین اقامت مداوم زنان در فضا را از آن خود داشت. اما در این تاریخ، «پگی ویتسون»، فضانورد آمریکایی این رکورد را شکست. ویستون که تا شهریور امسال در ایستگاه فضایی اقامت خواهدداشت، حداقل 290 روز را در مدار سپری خواهدکرد. اما این تنها رکورد ویتسون نیست. او اولین زن فضانوردی است که دو بار فرماندهی ایستگاه فضایی بین المللی را به عهده داشته است.
پگی ویتسون
همچنین، از آنجا که پیش از ماموریت اخیر، ویتسون سابقه 377 روز اقامت در آی اس اس را در کارنامه داشت، 24 آوریل 2017 (4 اردیبهشت 1396) موفق شد با کسب مجموع 534 روز و 2 ساعت و 49 دقیقه، رکورد بیشترین مجموع زمان حضور یک انسان در زمان فضا را که تا آن تاریخ متعلق به «جف ویلیام» بود، بشکند و در حال حاضر هم به دلیل تداوم اقامت در ایستگاه فضایی، به این رکوردشکنی ادامه می دهد.
خرداد چینی
اکتبر 2003 (مهر 1382) چین در پی موفقیت پرواز سرنشین دار فضاپیمای شنزو 5 اعلام کرد که قصد دارد یک زن را به فضا اعزام کند. در ابتدا برای انتخاب گزینه های مورد نظر، ملاک هایی چون متاهل بودن، داشتن فرزند و وضعیت سلامت کامل در نظر گرفته شد، اما بعدها معیارهایی مانند تاهل و داشتن فرزند از این موارد انتخاب حذف و در نهایت «لیو یانگ» به عنوان اولین فضانورد زن چینی برگزیده شد.
لیو یانگ
16 ژوئن 2012 (27 خرداد 1391) مصادف با چهل و نهمین سالگرد پرتاب والنتینا ترشکوا، اولین فضانورد زن جهان، یانگ همراه با فضاپیمای شنزو 9، به ایستگاه فضایی چینی «تیانگونگ-1»رفت. یک سال بعد در همان روز، به مناسب پنجاهمین سالگرد سفر ترشکوا، چین، «وانگ یاپینگ» را به عنوان دومین فضانورد زن چینی در ماموریت سرنشین دار «شنزو 10» به ایستگاه فضایی تیانگونگ- 1 فرستاد. البته همزمان، «کارن نایبرگ» هم در قالب ماموریت «اکسپدیشن 36» به ایستگاه فضایی بین المللی رفت.
یادگار هند در شاتل کلمبیا جا ماند
19 نوامبر 1997 (28 آبان 1376) «کالپانا چاولا» به عنوان اولین فضانورد زن هندی تبار همراه با شاتل فضایی کلمبیا به فضا رفت. چاولا که پس از «راکش شارما»، دومین فضانورد هندی است که به فضا رفت، با 252 دور گردش پیرامون زمین، بیش از 372 ساعت را در فضا گذراند. در این ماموریت، او مسئول تعمیر ماهواره اسپارتان بود و برای این کار همراه با «وینستون اسکات» و «تاکایو دوی» پیاده روی فضایی انجام داد.
چاولا در سال 1374/ 1995 جذبه بدنه فضانوردان ناسا شد و یک سال بعد توانست جواز اولین حضورش را در فضا به دست آورد. دومین پرواز فضایی چاولا با فاجعه انفجار شاتل کلمبیا مواجه شد و همراه 6 سرنشین دیگر کلمبیا در اول فوریه 2003 (12 آبان 1381) در این حادثه جان باخت.
کالپانا چاولا
انوشه انصاری فضانورد نیست
همان طور که پیشتر گفته شد، در صورتی که یاسمین مقبلی در یکی از ماموریت های آینده ناسا به خدمت گرفته شود، به اولین فضانورد با اصلیت ایرانی و اولین فضانورد زن ایرانی تبار تبدیل خواهدشد. این در حالی است که بسیاری از مردم ایران به اشتباه «انوشه انصاری» را به عنوان اولین فضانورد ایرانی و اولین فضانورد زن ایرانی می شناسند. این تصور اشتباه در اثر هیجان زیاد رسانه های داخلی به ویژه تلویزیون و اغراق در اطلاع رسانی اخبار مربوط به سفر انوشه انصاری به فضا رخ داد.
اصطلاح «astronaut» (فضانورد) از واژگانی یونانی به معنی «ملوان فضا» مشتق می شود و برای کسانی به کار می رود که در استخدام یک سازمان فضایی هستند و به عنوان فرمانده، خلبان و خدمه پرواز برای شرکت در برنامه های فضایی انسانی در مدار و فرامدار آموزش می بینند و «ملوانی فضا» حرفه آنها می شود و مانند هر فرد شاغل دیگری، در قبال کاری که انجام می دهند، حقوق دریافت می کنند. بنابراین، افرادی که به عنوان سیاست مدار، روزنامه نگار و گردشگر به فضا می روند، «فضانورد» نیستند.
با توجه به اینکه، انوشه انصاری به عنوان «گردشگر فضایی» و با هزینه شخصی به «آی اس اس» سفر کرد، نمی توان او را در گروه «فضانوردان» قرار داد. در حقیقت، در وب گاه ناسا از او و سایر گردشگران فضایی با عنوان «شرکت کننده در پرواز فضایی» یاد می شود.
«شرکت کننده در پرواز فضایی» (Space flight participant) اصطلاحی است که سازمان فضایی آمریکا، سازمان فضایی فدرال روسیه، نیروی هوایی فدرال آمریکا و سازمان فضایی اروپا برای افرادی استفاده می کنند که به فضا سفر کرده اند اما فضانورد حرفه ای نیستند.
18 سپتامبر 2006 (27 شهریور 1385) انصاری به عنوان اولین زن گردشگر فضایی و چهارمین گردشگر فضایی، همراه با یک فضانورد سازمان فضایی آمریکا و یک فضانورد سازمان فضایی روسیه در ماموریت «سایوز TMA- 9» از پایگاه یایکونور قزاقستان به سمت ایستگاه فضایی پرتاب شد.
براساس قراردادی که تنظیم شده بود او اجازه ندارد مبلغ واقعی این سفر را اعلام کند و فقط می تواند به این نکته اشاره کند که مبلغ پرداخت بیش از 30 میلیون دلار بوده است. با وجود اینکه انصاری در این سفر به عنوان گردشگر حضورداشت اما به دلیل علاقه به کاوش، در طول هشت روز اقامت در ایستگاه فضایی بین المللی، مجموعه ای از آزمایش های علمی مربوط به سازمان فضایی اروپا را انجام داد که از جمله آنها می توان به بررسی پیامدهای پرتوهای فضایی روی خدمه ایستگاه فضایی و گونه های مختلف میکروب هایی که با خود از زمین به آی اس اس برده بود، اشاره کرد. همچنین او را به عنوان اولین فردی می شناسند که به «وبلاگ نویسی در فضا» پرداخت.
مجله دانشمند