زن‌ها چطور شوهرشان را انتخاب می‌کنند؟

پرهای خیره کننده دم طاووس نر برای این نیست که از آن برای خوردن و خوابیدن استفاده کند، دلیل داشتن این دم رنگارنگ جذابیتی است که برای طاووس های ماده دارد: هر چه این دم درخشان تر باشد، شانس بیشتری وجود دارد که طاووس نر بتواند برای خود جفتی پیدا کند. پرهای این دم می تواند برای طاووس های ماده بسیار جذاب باشد. دانشمندان مدت هاست که به تجزیه و تحلیل فرایند ناخودآگاهی که بر انتخاب جفت تاثیر می گذارد می پردازند، آنها دریافته اند که ویژگی های موروثی ای که مورد علاقه زوج ها هستند، به طور متناوب از نسلی به نسل بعدی افزایش می یابد. دلیل اینکه پرهای دم طاووس نر این چنین براق هستند این است که در تمامی نسل ها، طاووس هایی انتخاب شده اند که پرهای دم شان براق تر بوده است. این به آن معنا است که ترجیحات جفت ها نکته ای درباره نیروی تکامل به ما می گوید، نیرویی که انواع یا گونه حیوانات، از جمله ما انسان ها را شکل می دهد. خب چه چیزی ما انسان ها را به یکدیگر جذب می کند؟ و چرا؟

در انتخاب شریک زندگی، تفاوت های فردی هم وجود دارد. احتمال کمی وجود دارد که همسر ایده آل من شبیه همان کسی باشد که شما به عنوان همسر ایده آل در ذهن دارید حتی اگر ما از نظر جنس، سن و گرایش شبیه به هم باشیم. ملاک زیبایی تا حدودی از یک شخص به شخص دیگر متفاوت است. اما حتی این تفاوت میان ترجیحات افراد، تا حدودی قابل پیش بینی است: سوابق خانوادگی یک شخص بر انتخاب شریک زندگی او تاثیر می گذارد. برخی از یافته ها این ادعا را تایید می کنند که به طور متوسط میان والدین و شریک زندگی هر فرد شباهت های ظاهری وجود دارد. به عبارت دیگر ممکن است دختری که قصد ازدواج با او را دارید تا حدودی شبیه مادرتان باشد. چه از یک غربیه بخواهید که عکس چهره والدین تان را با شریک زندگی تان مقایسه کند و چه خود شما شباهت هایی از قبیل بلندی قد، رنگ مو یا چشم، نژاد را در آنها تشخیص دهید، این شباهت ظاهری واضح و آشکار است.

چرا؟ این به آن دلیل است که ویژگی های آشنا برای ما جذاب هستند. تا زمانی که یک ویژگی از ابتدا آزار دهنده نباشد، و شما بیش از حد در معرض آن قرار نگرفته باشید، معمولا هر چه بیشتر با آن مواجه شوید، آن ویژگی برای شما جذاب تر خواهد شد. بخشی از ویژگی های جذاب والدین می تواند مربوط به همین تاثیر آشنایی باشد. با این حال نمی توان همه پدیده ها را بر اساس آشنایی تفسیر کرد. اولا به نظر می رسد شریک زندگی افراد به احتمال زیاد شبیه والدین هم جنس خود هستند: زنان به مادران خود و مردان به پدران خود شبیه می شوند، قطع نظر از اینکه آیا آنها به همجنس خود گرایش دارند یا نه. دوما نزدیکی عاطفی به یکی از والدین این احتمال را افزایش می دهد که شریک زندگی شما شبیه پدر یا مادر شما بشود.

به هر حال برخی از ژن ها در کنار هم به خوبی کار می کنند، بنابراین یک شریک با شباهت زیاد به اعضای خانواده می تواند کسی باشد که محتوای ژنتیکی اش حاوی چیزهایی باشد که با شما همپوشانی مفیدتری داشته باشد. یک پژوهش شگفت انگیز که در کشور ایسلند بر روی زوج های مشخصی در یک دوره 165 ساله انجام شده، نشان می دهد که کسانی که بیشترین نوه را دارند، خودشان نسل چندم یک خانواده بوده اند. بنابراین به نظر می رسد که برخی از  دستاوردهای تکامل برای پیدا کردن ردی از ویژگی های نسل های گذشته مفید است.

اما در مورد ویژگی های ظاهری برادر و خواهرها چه می توان گفت؟ تحقیقات من و گروه تحقیقاتی ام نشان می دهد که همان توضیحاتی که در مورد تمایل به ویژگی های والدین دادیم را می توان در مورد برادر و خواهرها هم بکار گرفت. در واقع در جوامعی که به لحاظ سوابق تاریخی، زاد و ولد در آنها زیاد است، تعداد خواهر و برادرها بیشتر و در نتیجه همبازی های بهتری نسبت به والدین خود خواهند داشت. بنابراین ما در پژوهش اخیر خود بجای بررسی شباهت ها میان والدین و همسران، روی شوهرها و برادرها تمرکز کردیم. ما عکس چهره برادرها و شوهران 56 زن را جمع آوری کردیم. بعضی از این زن ها داوطلبانی بودند که ما به طور مستقیم با آنها در تماس بودیم، و برخی از آنها افرادی بودند که ما شخصا آنها را نمی شناختیم اما اطلاعات عمومی آنها که در اختیار ما قرار گرفت، آنقدر شفاف بود که برادر و شوهران آنها را مورد شناسایی قرار دهیم. ما از زنان داوطلب خواستیم که عکس برادر یکی از زنان را با چهار عکس دیگر مقایسه کنند، یکی از این چهار عکس، تصویر شوهر آن زن بود. داوطلبان نمی دانستند که تصاویر مردانی را که دیده اند، برادران و شوهر یک زن بخصوص است. داوطلبان بر اساس میزان شباهت با برادر، عکس های چهارگانه را رتبه بندی کردند.

اگر هیچ شباهتی میان برادر یک زن و شوهرش وجود نداشت، آنوقت از داوطلبان انتظار داشتیم که یک عکس را به طور اتفاقی انتخاب کنند، انتخاب هر کدام از چهار عکس  یک ربع ساعت طول می کشید. وقتی که ما به نتیجه انتخاب ها نگاهی دقیق انداختیم، فهمیدیم که نزدیک به یک سوم از انتخاب ها درست بوده است. با این حال این انتخاب ها فقط یک سرنخ بود و ما می خواستیم بدانیم که چطور می توان این نتیجه را به یک جامعه بزرگتر تسری داد. ما از یک مدل آماری برای پیش بینی این موضوع استفاده کردیم که نشان می داد اگر این ایده را در یک جامعه آماری بزرگتر آزمایش کنیم، 27 درصد از مردم انتخاب درستی می کنند و اگر 2 عکس شبیه تر را مد نظر قرار دهیم 59 درصد از مردم به پاسخ درست اشاره می کنند. نتیجه این مدل آماری این بود که مردم معتقدند شوهران حداقل تا 16 درصد شبیه برادرِ زنان مورد نظر هستند.

 

البته همه زنانی که در مطالعه ما حضور داشتند شباهتی این چنینی میان شوهر و برادرشان وجود نداشت، و این موضوع در مورد همه زنان در سراسر دنیا صادق است. اما وقتی که ما نتایج بررسی خودمان را با بررسی های قبلی مقایسه کردیم، روشن شد که شباهت شوهران به برادران بیش از شباهت همسرمان به والدین است، این احتمال وجود دارد که شباهت شوهر به برادر نتیجه ضروری شباهت همسر به والدین یا حتی برعکس بوده باشد.

اگرچه شباهتی که در بررسی ما میان شوهر و برادر یک زن وجود دارد تنها یک نتیجه ضعیف است، اما این تاثیر ضعیف اهمیت دارد زیرا رفتار انسانی چیز پیچیده ای است که ناشی از یک تعامل پیچیده میان انگیزه ها و تاثیرات است. شکل گیری رابطه میان دو فرد حاصل یک رفتار پیچیده غیر معمول است. تاکنون تحقیقات بسیاری در مورد ترجیحات، انتخاب ها و عقیده ما در مورد جذابیت منتشر شده است زیرا این تحقیقات روشن می کنند که چرا ما انسان ها این طور انتخاب می کنیم و چرا نسل های بعدی ما نیز انتخاب هایی مشابه ما انجام می دهند.