نیکلاس وینتون؛ مردی که جانش را برای نجات ۷۰۰ کودک از هولوکاست به خطر انداخت

نیکلاس وینتون؛ مردی که جانش را برای نجات ۷۰۰ کودک از هولوکاست به خطر انداخت

داستان سر نیکلاس وینتون یکی از آن داستان هایی است که شاید تنها بر پرده ی سینما رخ دهد. سر نیکلاس وینتون مردی انگلیسی بود که با به خطر انداختن جان خود در طول جنگ جهانی دوم کاری انجام داد که هیچ کس دیگری نه توانایی آن را داشت و نه جرأت کافی برای انجامش را در خود می دید. وی به تنهایی توانست جان ۶۶۹ کودک یهودی را در یکی از کشورهای اشغال شده توسط آلمان نازی نجات داده و به صورت مخفیانه آن ها را به بریتانیا منتقل کند و سپس تمام تلاش خود را به کار گرفت تا برای هر کدام خانواده ای پیدا کند. این داستان قهرمانی است که به ما یادآور می شود در هنگام مواجهه با بی عدالتی و تبعیض های قومی و نژادی اقدام عملی کرده تا دیگر شاهد اتفاقات دردناک و وحشیانه ای مانند هولوکاست نباشیم.

اخیراً این داستان باورنکردنی بدنبال بازپخش یک برنامه ی تلویزیونی از شبکه ی بی بی سی به نام «زندگی این است» (That’s Life) که در سال ۱۹۸۸ پخش شده بود در فضای مجازی بازتاب گسترده ای یافت. بسیاری در سراسر دنیا برای آگاه شدن از واقعیت ماجرا با جزییات کامل دست به کار شدند و برخی نیز آن را بهترین داستانی دانستند که تا کنون شنیده بودند.

سر وینتون تمام ماجرا را تا سال ها بعد مخفی نگه داشت و با کسی در مورد آن سخن نگفت. حتی همسرش نیز تا ۵۰ سال پس از ماجرا هیچ اطلاعی از این شجاعت باور نکردنی و این عمل انساندوستانه ی بی نظیر نداشت. سر وینتون در زمان جنگ جهانی دوم برای دیدن یکی از دوستانش به پراگ در چکسلواکی سفر کرده بود که در آن زمان در آستانه ی اشغال آلمان نازی قرار داشت. وی که متوجه شده بود خانواده های یهودی این کشور به سوی اردوگاه های مرگ فرستاده می شوند با تشکیل یک سازمان سعی کرد کودکان یهودی را از خطر مرگ حتمی که در اردوگاه های یهودیان برای آنان رقم زده می شد نجات دهد.

وی هشت قطار را برای انتقال این کودکان از پراگ به نقاط دیگر ساماندهی کرد و توانست با موفقیت حدود ۷۰۰ کودک را به بریتانیا منتقل کند. متاسفانه آخرین قطار که ۲۵۰ کودک را در خود داشت به دلیل ممانعت نیروهای آلمانی و کشیده شدن چکسلواکی به جنگ نتوانست مسیر تعیین شده را طی کند و از این کودکان تنها ۲ نفر پس از جنگ جهانی دوم زنده مانده بودند. پس از پایان جنگ جهانی دوم هیچ کس در مورد این فداکاری چیزی نمی دانست تا اینکه ۵۰ سال بعد همسر او که در حال تمیز کردن اتاق زیر شیروانی بود، کتابچه ای را پیدا کرد که اسم تمامی کودکانی که سر وینتون نجات داده بود همراه با عکسی از آن ها در آن یادداشت شده بود.

وی این موضوع را با دوستانی که در شبکه ی بی بی سی داشت در میان گذاشته و آن ها نیز یکی از اپیزودهای برنامه ی تلویزیونی خود با عنوان «زندگی این است» را با افتخار عمل انساندوستانه ی سر وینتون اختصاص دادند.  همسر او برای تمام کسانی که در این کتابچه اسم آن ها یادداشت شده و هنوز زنده بودند نامه هایی فرستاد و با جواب بیش از ۲۰۰ نفر از آن ها مواجه شد که بسیاری از آن ها حاضر بودند در این برنامه ی تلویزیونی حضور یابند.

سر وینتون از این ماجرا هیچ اطلاعی نداشت و این موضوع در ویدیویی که در ادامه می بینید کاملاً مشهود است. وی در هنگام ضبط این برنامه ی تلویزیونی در میان حاضران در استودیو نشسته بود و مجری برنامه نیز در مورد نقش او در کمک به کودکان یهودی در طول جنگ جهانی دوم صحبت می کرد. وی اسم یکی از این بچه ها را عنوان می کند و بزودی مشخص می شود که او همان زنی است که الان در کنار سر وینتون نشسته و به او نگاه می کند. وی از این که می بیند دختر بچه ای که او سال ها پیش نجات داده اکنون به زنی بالغ تبدیل شده شوکه می شود و به شدت منقلب می گردد.

سپس مجری می پرسد که دیگر چه کسانی به خاطر شجاعت سر وینتون زنده مانده اند و اینجاست که ماجرا احساسی تر از قبل می گردد. تمامی کسانی که در جایگاه تماشاگران در اطراف او نشسته اند به یک باره بلند می شوند. سر وینتون که در بهت فرو رفته بلند می شود تا قیافه ی تمام کسانی که ایستاده و برای او کف می زنند و ادعا دارند که او جانشان را سال ها پیش نجات داده ببیند. همه به شدت او را تشویق می کنند و کسی نیست که در سالن تحت تاثیر این لحظه ی احساسی قرار نگرفته باشد.

در سال ۲۰۰۳، سر وینتون توسط ملکه ی بریتانیا به خاطر تلاش هایش برای نجات کودکان یهودی در طول جنگ جهانی دوم به مقام شوالیه ای دست یافت. وی همچنین جوایز متعددی را از دولت چکسلواکی دریافت کرده و حتی نامزد دریافت جایزه ی صلح نوبل نیز شد. حتی فضانوردان اهل چکسلواکی به افتخار شجاعت و از جان گذشتگی سر وینتون یک سیاره ی کوچک را به افتخار وی نام گذاری کردند. سر وینتون  در سال ۲۰۱۵، در کمال آرامش در خواب در سن ۱۰۶ سالگی درگذشت.

وی قبل از مرگ در مصاحبه ای که با رادیو بی بی سی انجام داد در مورد کار خود چنین گفت:” به نظر من ما هیچ عبرت نگرفته ایم… دنیای امروزی در موقعیتی بسیار خطرناک تر از هر زمان دیگری است”. بسیار مهم است که به سخنان سر وینتون فکر کنیم به ویژه در زمانی که سیاستمداران و گروه های افراطی به خاطر منافع خود سعی دارند از ایدئولوژی های مذهبی و تفاوت های فرهنگی و قومیتی برای ترغیب مردم به کشتار یکدیگر استفاده نمایند.

در روزگار کنونی که جنگ بر سر قدرت و ثروت و مسایل مذهبی دنیا را به آتش کشیده است و مردم بیگناه طعمه ی زیاده خواهی های این و آن می شوند، دنیا به کسانی شبیه سر وینتون نیاز دارد که برای نجات انسان های بیگناه جان خود را به خطر انداخته و به جای نگاه کردن به کشتار و بیرحمی، دست به کار شده و اقدام عملی می کنند.

ویدیو مربوط به برنامه ی تلویزیونی که گفته شد را می توانید در ادامه ی مطلب مشاهده کنید.