9 کاربرد PRP در درمان های پزشکی و زیبایی
درمان های کم تهاجمی و در مقابل با تاثیر بالا بیشتر مورد توجه پزشکان و بیماران قرار می گیرند. یکی از این نوع درمان ها که در دهه های اخیر برای کاربردهای مختلف دندانپزشکی، دردهای مفاصل، عضلات، تاندون ها، ریزش مو جوانسازی صورت، ترمیم اسکارها مانند جای زخم ها و بخیه ها، استفاده می شود، پی آر پی است. در واقع PRP از خون بیمار بدون اضافه کردن هیچ گونه ماده شیمیایی به وسیله یک دستگاه سانتریفیوژ یونیورسال در مراکز پزشکی، بیمارستان ها و مطب ها آماده می شود. اغلب مردم تکنیک تزریق PRP تنها به عنوان یک روش زیبایی و جوانسازی پوست صورت می شناسند. اما همان طور که گفتیم این روش کاربردهای متعددی در پزشکی دارد که در این مقاله به برخی از رایج ترین آن ها اشاره می کنیم.
درمان پی آر پی چیست؟
پی آر پی در واقع همان پلاسمای غنی از پلاکت است که از خون بیمار گرفته می شود. خونی که از بیمار گرفته می شود داخل سانتریفیوژ مخصوص قرار داده می شود. گلبول ها و سایر قسمت های خون از پسما جدا می شود. پزشک مایع زرد رنگی که باقی مانده است را به موضع تحت درمان تزریق می کند که می توان پوست سر، پوست صورت، مفاصل مانند زانوها و شانه ها، فک و ... باشد.
همین پی آر پی ای که امروز برای جوانسازی و رشد مجدد موها استفاده می شود، روشی برای درمان دردها و برخی بیماری های مفاصل به کار برده می شد. اما طی دهه های اخیر توجه افراد زیادی را در از بین بردن چین و چروک های صورت و تقویت موها و جلوگیری از ریزش موها جلب کرده است.
کاربردهای مختلف PRP در پزشکی
مقاله مروری که اواخر سال 2023 در نشریه European Medical Journal نتایج قابل تاملی را درباره کاربردهای پی آر پی طی 5 سال گذشته با بررسی مستندات منتشر کرده است. مهم ترین کاربردها در موارد زیر بوده است:
- ارتوپدی
- اسکلتی عضلانی
- درماتولوژی
- درمان زخم های مزمن
- جراحی های فک و صورت
- چشم پزشکی
- گوش و حلق و بینی
- اورولوژی
- جراحی های عمومی و زنان
برخلاف تصور، بیشترین میزان مطالعات و کاربردها در حوزه تخصصی ارتوپدی و بیماری های اسکلتی و عضلانی بوده است.
تزریق پی آر پی برای درمان آرتروز زانو
آرتروز زانو بیماری بسیار دردناکی است که به مرور زمان به وجود می آید و کم کم باعث می شود فرد از شدت درد نتواند راه برود. آخرین راه درمان این مشکل، جراحی تعویض مفصل زانو است. این جراحی بسیار سنگین است و دوران نقاهت و مراقبت های طولانی مدت لازم دارد. یکی از روش هایی که تاثیر زیادی حداقل در به تعویق انداختن زمان جراحی دارد، تزریق پی آر پی است. این عمل بدون هیچ گونه عوارضی گزارش شده است. به دلیل این که PRP حاوی مقادیر زیادی از مواد مغذی و فاکتورهای رشد است، تا حد زیادی عوارض ساییده شدن استخوان ها به یکدیگر را کاهش می دهد.
بنا به صلاحدید پزشک، همه افراد و در همه سنین کاندیدای این روش درمانی هستند به این شرط که مبتلا به بیماری های مزمن مانند سرطان و دیابت های کنترل نشده نباشند و سطح پلاکت خون آن ها نرمال باشد.
کاربرد پی آر پی در جراحی های دهان، فک و صورت
براساس نتایج مطالعاتی که به چاپ رسیده اند، پی آر پی در جراحی ها و ناهنجاری های دهان و فک نیز نتایج بسیار امیدوارکننده ای نشان داده است. تزیق پی آر پی نه تنها به بهبود سریع تر زخم های ناشی از جراحی کمک می کند، بلکه در مواری که بافت استخوان های فک تحلیل رفته باشند نیز کمک به بازسازی مجدد آن می کند. درمان اختلالات فکی گیجگاهی و سینوس ها نیز به کمک PRP انجام می شود.
بهبود زخم های مزمن
زخم های مزمن که مهم ترین آن های زخم های دیابتی هستند، به عنوان تهدیدکننده زندگی افراد مبتلا به این بیماری ها شناخته می شود. این زخم ها به آسانی درمان نمی شود و معمولا صد در صد بهبود پیدا نمی کنند. باتوجه به این که پی آر پی حاوی مقادیر بسیار زیادی از مواد مغذی، فاکتورهای رشد و پلاکت ها هستند، نشان داده شده است که تزریق PRP در محل زخم ها تاثیر شگفت انگیزی در بهبود آن ها و بسته شدن کامل زخم دارند.
همچنین از پی آر پی برای بهبود جای زخم ها، اسکار در بدن یا صورت نیز استفاده می شود.
درمان بیماری های پوست و مو به کمک پی آر پی
نتایج مطالعات اخیر نشان داده اند که پی آر پی درمان موثری برای بیماری های پوستی ای مانند آلوپسی، ملاسما و ویتیلیگو است. در کنار استفاده از درمان های مکمل مانند لیزر CO2فرکشنال، پی آر پی در درمان ویتیلیگو بسیار کار آمد عمل کرده است.
همچنین با توجه به دربرداشتن غلظت قابل توجهی از مواد مغذی، تزریق پی آر پی در جوانسازی پوست صورت تاثیر خوبی دارد. پی آر پی را می توان در نقاط مختلف صورت مانند خط لبخند، اطراف چشم، گونه ها، زیر چشم و ... برای از بین بردن چروک ها و شادابی بیشتر پوست تزریق کرد.
یکی از کاربردهایی که اغلب مردم با آن آشنا هستند، پی ار پی سر برای جلوگیری از ریزش مو و کمک به رویش مجدد موها است. این روش نتایج خوبی را به دنبال داشته است. اما کمی دردناک است و اصلا طی یک جلسه پاسخی نمی گیرید. با توجه به نظر پزشک حداقل سه جلسه تزریق لازم است تا نتیجه قابل مشاهده باشد. البته در کنار این پروتکل درمانی باید درمان های مکمل را نیز پیگری کرد تا علت ریزش برطرف شود.
گرداوری این مطالب با استناد به مقاله تخصصی پزشکی با عنوان Platelet-Rich Plasma Applications, The Past 5 Years: A Review Article انجام شده است. برای اطلاعات بیشتر به زیر مراجعه کنید.