تئوتیهواکان (Teotihuacan) مکانی باستانی در مکزیک است که حدود ۴۰ کیلومتر با میکزیکوسیتی فاصله دارد و شامل بزرگترین سازه های هرمی شکلی است که در محدوده ی آمریکای کلمبیائی ساخته شده است. به غیر از این سازه های هرمی شکل، این مکان بدلیل اقامتگاه های عظیم واقع در “خیابان مردگان” و نیز نقاشی های دیواری بسیار زیبا و رنگارنگش شهرت خاصی دارد. به علاوه سفال های ظریف و نارنجی رنگی نیز در این مکان ساخته می شود.
به نظر می رسد که این شهر حدود صد سال قبل از میلاد مسیح تاسیس شده و ساخت آن تا سال ۲۵۰ بعد از میلاد مسیح هم ادامه داشته و تا قرن هفتم یا هشتم مورد استفاده بوده است. همچنین تا هزاره ی اول بعد از میلاد مسیح بزرگترین شهر در آمریکای قبل از آمدن کلمبیائی ها بوده است. در این زمان حدود ۲۰۰ هزار سکنه داشته که در آن زمان جزو بزرگترین شهرهای جهان محسوب می شده است و برای اسکان دادن به این جمعیت عظیم، مجبور بودند آپارتمان های چند طبقه بسازند.
هرچند هنوز مطمئن نیستیم که این شهر مرکز یک امپراطوری بوده یا نه ولی تاثیرات این شهر بر روی سایر مناطق مجاور به خوبی مشاهده می شود بخصوص در مناطقی همچون Veracruz و منطقه ی مایا ها. شهر آزتک ها نیز ممکن است از این شهر تاثیر پذیرفته باشد. اصالت مردم این ناحیه هنوز مشخص نیست اما به نظر می رسد اقوامی مانند Nahua،Otomi و Totonac در اینجا ساکن بوده اند و دانشمندان نیز چندفرهنگ بودن مردم این شهر را تایید کرده اند.
امروزه این شهر به همراه اماکن باستانی اش جزو شهرستان سان ژوآن تئوتیئوآکان در ایالت مکزیک می باشد که در ۴۰ کیلومتری شمال میکزیکوسیتی واقع شده است. مساحت این منطقه حدود ۸۳ کیلومتر مربع است و در سال ۱۹۸۷ در لیست میراث جهانی یونسکو جای گرفت. این شهر جزو پربازدیدترین مناطق مکزیک می باشد.
هرم خورشید بزرگترین ساختمان در شهر تئوتیئوآکان می باشد. این هرم در حاشیه ی خیابان مردگان و در بین هرم ماه و نیایشگاه و نیز در زیر سایه ی کوهستان عظیم Cerro Gordo واقع شده است. در حقیقت این هرم عظیم، به عنوان قلب شهر است.
قوم آزتک قرن ها پس از متروک شدن این شهر، به اینجا آمدند و نام “هرم خورشید” را آنها به این هرم دادند برای همین نمی دانیم مردم اصلی اینجا این هرم را به چه نامی می خواندند. این هرم در طول ۲ مرحله ساخته شد.
در مرحله ی اول در ۱۰۰ سال بعد از میلاد، ساختمان این هرم تا جایی که امروزه قابل مشاهده است ساخته شد، و در مرحله ی بعدی عرض ساختمان به ۲۲۵ متر و ارتفاع آن به ۷۵ متر رسید که آنرا در رده ی سومین هرم بزرگ دنیا قرار می داد.
(هرم گیزا با ۲۳۰ متر عرض و هرم عظیم چولولا با ۴۵۰ متر عرض، به ترتیب مقام دوم و اول را دارند.) در مرحله ی دوم همچنین یک قربانگاه بر بالای این هرم ساخته شد که تا به امروز برجای مانده است. سکوی Adosada در اوایل قرن سوم به این سازه اضافه شد و همزمان ساخت نیایشگاه و معبد ابلیس بالدار به اتمام رسید.
در آخر مردم این شهر روی این اهرام را با سنگ آهک گج اندود نمودند و نقاشی های زیبایی بر روی آنها ترسیم کردند. اگرچه اهرام در طول قرن ها هنوز پابرجا مانده اند، ولی گچ و نقاشی های روی آنها از بین رفته و بسیار کمرنگ شده اند.
برخی از نقاشی هایی که دیده می شود شامل نیمرخ های پلنگ، ستاره گان و مارها می باشد. همچنین اعتقاد بر این است که هرم خورشید به یک خدا تقدیم شده بود ولی بدلیل ویران شدن آن توسط دشمنان و نیز توسط شرایط آب و هوایی، دانشمندان تا به امروز هنوز نتوانسته اند مشخص کنند خدای این معبد که بوده است.
