چرا آدم ها با هم «تیک» می زنند؟
انسان ها روش های متفاوتی برای ارتباط برقرار نمودن با یکدیگر دارند. به طور مثال، برخی شخصیت بسیار اجتماعی و پذیرا دارند و بدون هیچ گونه نگرانی از طرز فکر بقیه، کارهایی که از منظر خودشان درست و مناسب است را انجام داده و در این عرصه بسیار موفق نیز هستند.
برخی دیگر درون‌گرا محسوب می گردند و به همین خاطر در معاشرت با اطرافیان خود چندان راحت نبوده و ممکن است دوستان بسیار اندکی داشته باشند.
اما فارغ از این موارد، گونه ای از ارتباط برقرار کردن در میان انسان ها هست که در سراسر دنیا نیز عمومیت دارد و به واسطه آن، مکالمه و کلام از کمترین اهمیت برخوردار بوده و همه چیز حول محور شخصیت و احساسات طرفین می چرخد.
در این حالت از معاشرت، شاید شما هرگز با فردی که برایتان جذابیت داشته وارد ارتباط مستقیم نشوید یا حتی کوچک ترین وجه مشترکی میان شما مشاهده نگردد، اما با وی «تیک» بزنید.
در این رابطه، «اوری برفمن» و «رام برفمن»، نویسنده های کتاب هایی با عناوین«تیک زدن: جادوی برقراری ارتباط فوری» و «نوسان: کشش غیر قابل مقاومت رفتارهای غیرعقلانی» به بررسی و ارائه بینشی در رابطه با این پدیده پرداخته اند.
دو نویسنده یاد شده در کتب خود در رابطه با دلایل بارز و آشکار ارتباط دو نفر همانند شباهت ها و قرابت ها سخن رانده اند. اما نکته جالب و قابل تامل در میان نوشته های آنها، تاکید فراوانی است که روی مقوله «آسیب پذیری» داشته اند.
بر اساس کتاب «کلیک» (تیک)، اهمیت «آسیب پذیری» اینگونه بیان شده که:
«هنگامی که خود را آسیب پذیر و با احتمالِ انجام اشتباه نشان می دهید، در واقع به دیگران این فرصت را می دهید تا به شما اعتماد کنند و دلیل آن نیز این است که بدین واسطه خود را در معرض خطرات احساسی، روانشناسی و فیزیکی قرار می دهید. در نتیجه این امر، طرف مقابل نیز سعی می کند احساس راحتی بیشتری داشته و خود را عاری از کمال فرض نماید. این کار منجر به کنار گذاشتن غرورهای کاذب و گارد گرفتن در برابر یکدیگر شده و موجب می شود تا دو نفر خیلی سریع تر و بهتر با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند.
هنگامی که هر دو طرف از همان ابتدا رفتارهای نمایشی و اصطلاحا کلاس گذاشتن های بیهوده و بی ارزش را کنار گذاشته و با صداقت کامل با یکدیگر رفتار می کنند، تشخیص هویت، شخصیت و طرز فکر آنها آسان تر شده و فضا به سمت ایجاد یک ارتباط فوری، یعنی همان «تیک زدن» پیش می رود.»
«آسیب پذیری» نیز نوعی از «تیک زدن» محسوب می گردد که شما کنترل بسیاری روی آن داشته و بنابراین می توانید از این رفتار برای تعیین عمیق یا سطحی بودن ارتباط خود با دیگران بهره بگیرید.
لازم به ذکر است که مقوله مورد بحث سلسه مراتبی نیز دارد و هر چه با حالت پذیرنده بودن بیشتری همراه گردد، به ارتباط عمیق تری منتهی خواهد گشت که در ادامه می توانید این مراتب را مطالعه نمایید:
- رسمی: این ارتباط هیچ نوع محتوای احساسی ندارد: «حال شما چطور است؟»
- واقعی: در این رابطه داده هایی همانند اطلاعات شخصی رد و بدل می گردد اما از نظرات یا احساسات شخصی در آن خبری نیست: «من ساکن نیویورک هستم»
- سنجشی: در این گفت و گوها اصولا افراد نظرات خود در رابطه با یک موضوع واحد را بیان می کنند اما بیانگر اعتقاد صد در صدی آنها نیست: «این فیلم به نظر من جالب بود.»
- احساسی: سه آیتم نخست، عقل محور بودند اما ارتباط احساسی بر مبنای حس های طرفین بنا شده و در آن یک نفر به طرف مقابل یک جمله احساسی در مورد وی بیان می کند: «خیلی بد شد که تو آنجا حضور نداشتی.»
- صمیمیت : این مورد دقیقا اوج آسیب پذیری را در ارتباط های دو طرفه نشان می دهد. مکالمات این حالت شامل بیان احساسات درونی فرد است و حتی شامل جملاتی می شود که شما به هیچ عنوان نمی دانید با بیان آنها، طرف مقابل چه واکنشی از خود نشان خواهد داد. اینگونه اظهارنظرها در میان افراد غریبه چندان عمومیت ندارند و تقریبا فقط دوستان نزدیک چنین جملاتی را به زبان می آورند: «من در قلب خود حس می کنم که دارم تو را از دست می دهم!»
با تکیه بر آیتم های ذکر شده در بالا، نویسنده این طور بیان داشته که: «یک فرد به راحتی می تواند مسیر گفت و گوی خود را از حالت رسمی به حالت صمیمیت برساند.»
«آرتور آرون»، روانشناس شناخته شده در دانشگاه نیویورک در استونی بروک، در زمینه اینکه چه چیزی باعث می شود تا انسان ها ارتباط سریع و عمیق با یکدیگر برقرار نمایند، تحقیق نموده و نتیجه آن را بیان احساسی اطلاعات شخصی اعلام نموده که موجب می شود تا دو طرف رابطه حس کنند طرف مقابل به خوبی درکشان می نماید.
همچنین اینگونه بیان شده که با گفتن اطلاعات شخصی و احساسی، می توان با افراد غریبه نیز ارتباط درستی برقرار نمود. البته این امر مستلزم پرسیدن سوال های درست و به جاست. به اعتقاد «آرون» با آگاهی از اینکه کی و چگونه، چه کنجکاوی هایی در مورد طرف مقابل داشته باشیم، می توان در عرض یک ساعت به صمیمتی که عموما هفته ها و ماه ها و حتی گاهی سال ها به طول می انجامد، دست یافت.
در کتاب «تیک زدن: جادوی برقراری ارتباط فوری» نوشته شده: «آنچه آرتور آرون کشف نمود بسیار ارزشمند به نظر می رسید. شدت و جاذبه مکالمه دو فرد غریبه در انتهای ۴۵ دقیقه مکالمه ی عاری از حالات نمایشی، به اندازه روابط چند ساله دو دوست، در خود صمیمیت داشت. به زبان ساده، ارتباط های فوری نیز همانند یک رابطه طولانی و چند ساله می تواند صمیمت در خود داشته باشد.
در این روابط، افراد به جای صحبت های سطحی در مورد وقایع روز، در رابطه با ترس های درونی یا داستان روابط عاطفی خود صحبت می کنند و همین مکالمات موجب می شود تا هر دو طرف گوینده و شنونده، حس نزدیکی بیشتری به هم داشته و خوشحال باشند.»
در آخر نیز اشاره کنیم که بر اساس تحقیقات صورت پذیرفته، افرادی که در سایت های دوست یابی، بیشتر در مورد اطلاعات شخصی و احساسی خود صحبت می کنند، رابطه های عاطفی بهتر و مناسب تری را تجربه خواهند کرد.